گزيده‌اي از درس اخلاق حضرت آيت‌الله علوي بروجردي حفظه‌الله در درس خارج اصول، چهارشنبه  1397/10/12

✅بسم الله الرحمن الرحیم

🔸پیشی گرفتن در فضیلت‌ها
🔻یکی از درخواست‌های امام سجاد صلوات‌الله‌وسلامه‌علیه از خدای‌تعالی این است که به ما توفیق پیشی گرفتن در فضیلت‌ها را عنایت کند.
🔻«السَّبْقِ إِلَى الْفَضِيلَة» یعنی شخص در کرامت و فضیلت اخلاقی بر دیگران پیشی بگیرد؛ وقتي بین افراد مسابقه باشد طبعا مسابقه زحمت دارد و شخصِ دونده در مسیری که دارد می‌رود توانش را به کار می‌برد تا از رقیب جلو بزند و در امور معنوی این مسئله مشکل‌تر است.
🔻انسان «سبق الی الفضیلة» پیدا بکند یعنی در مسابقه فضائل اخلاقي در نشان دادن کرامت اخلاقی از ديگران سبقت بگيرد و بيشتر از ديگران مثلا ايثار و گذشت را از خودش نشان بدهد؛ اگر فردي کرامت اخلاقی دارد، انسان نسبت به او کرامت اخلاقی بیشتری از خودش نشان بدهد و این مهم است؛ به طور عادی انسان فحشی که می‌شنود باید داد بزند و جواب بدهد، احتياطا دو تا جواب هم اضافه می‌دهد و به قول خودش جوری باید حرف بزنم که تا آخر حساب دستش بيايد؛ این طبيعت و نفس انسان است اما هنر و فضیلت و «سبق الي الفضلیة» این است كه من فحش بخورم و از من بدگویی بکنند اما در مقابل، من نه تنها فحش ندهم و بد نگویم بلکه نسبت به او محبت بکنم و تفضل به خرج بدهم؛ این کرامت است و وجود مقدس امام سجاد می‌فرمایند انسان‌ها علاوه بر كرامت در اخلاق، سبق در کرامت داشته باشند و این مقام خيلي بالاتری است كه سبق در کرامت داشته باشند.
🔻اگر کسی  بگردد عیبِ كسي را پیدا کند و به رویش بیاورد و جار بزند و سروصدا کند جدا از اینکه علنی  بگوید و آبرو ببرد، چنين شخصي مغضوب خدا است يعني غیر از آثار وضعی که به جا می‌گذارد موجب غضب خدا است؛ لذا افراد مومن و متّقي و كساني كه در راه هستند در اين موارد بايد کرامت اخلاقی و «السبق الی الفضیلة» داشته باشند؛ افرادي از ما مي‌پرسند و به حق هم سوال می‌کنند، اگر بخواهیم در راه سير و سلوك وارد بشويم و پيشرفت كنيم از کجا باید شروع کنیم؟ اگر می‌خواهیم کار کنیم قدم‌های اولیه این است که مالك این نفس باشیم و هنگام غضب، آن را کنترل کنيم و گرنه كنترل غضب براي کسی که به ما خوبی می‌کند معنا ندارد؛ غضب کجا است؟ غضب آنجا است که ما بدی ببینيم يا فحش بخوريم يا در حقمان بی‌انصافی بشود، اينجا غضب و ناراحتي بروز مي‌كند اما هنر این است که اینجا نفس مهار بشود چون این نفس می‌خواهد در واكنش به او داد بزند و فحش بدهد حتي فحش تندتر و بدتر كه بلد است بدهد اما این نفس بايد کنترل و تربيت بشود كه نه تنها فحش ندهد نه تنها عکس‌العمل نشان ندهد بلکه در مقابل به او خوبی بکند.
🔻ما اهل علم و ما عمامه به سرها کرامت اخلاقی را بايد یاد بگیریم چون ما با افراد عادی تفاوت می‌کنیم؛ وقتي از افراد عادی توقع «سبق الی الفضیلة» مي‌رود تا چه برسد به آن کسانی که نشان پیامبر دارند و لباس پیامبر پوشیدند و به نام پیامبر دارند سخن می‌گویند؛ وقتي در اجتماع وارد سیاست مي‌شويم يا وقتی قلم به دست می‌گیریم تا در روزنامه‌ها يا فضاي مجازي و صفحات اجتماعي بنویسیم «سبق الی الفضیلة» کجا رفته است؟ آيا صحیفه سجادیه و دعای مکارم‌الاخلاق برای ما نیست؟ آيا ما از اين دعا استثناء شده‌ایم؟ آيا همه چیز باید فراموش بشود؟ به هر حال به هوش باشیم  و «سبق الی الفضیلة» را خودمان ايجاد كنيم.
🔻آقایی در قم واعظ بود و از آيت‌الله بروجردي بدگویی بسيار تندي می‌کرده است و بدگويي كردن هم در اين حوزه سابقه دارد و ما گاهی مسائلي كه می‌شنویم همه مسبوق به سابقه است و تعبیر آن آقاي واعظ درباره آيت‌الله بروجردي اینطور بوده است كه آيا در قم آدم حسابی نبود که سید ریش‌حناییِ انگلیسی را از بروجرد براي مرجعيت به قم آوردند؟ یا مرجعی که رادیو لندن برای ما تعیین کند به درد ما نمی‌خورد یا سیدِ لرِ ریش‌حنایی نمي‌خواهیم؛ اما وقتی می‌خواست برای عذرخواهی و دست‌بوسی به خدمت آن مرحوم برود، آیت‌الله بروجردی فرمودند این آقاي واعظ از بیت شامخی است و درست نیست او نزد من بیاید بلكه من مي‌خواهم به سراغ او بروم و بالأخره به منزل آن آقاي واعظ رفتند و هیچ‌گاه حرف‌های او را به رویش نیاوردند.

🔹لازم به ذکر است متن کامل بیانات در سایت حضرت آیت الله علوی بروجردی به آدرس ذیل قرار دارد.

@alaviboroujerdi