رابطه‌ی عقل و وحی...

رابطه‌ی عقل و وحی...

| در قرآن كريم عقل به چراغ، و مكتب وحى به روغنِ روشنايى ده تشبيه شده است؛ تا روغن چراغ نباشد چراغ روشن نمی‌گردد.

اين جمله به همين معنا اشاره دارد: «مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكوةٍ فِيها مِصْباحٌ». تا آن‏جا كه مى‏فرمايد: «نُورٌ عَلى‏ نُورٍ»

و نيز می‌توان مكتب وحى را عقل منفصل، و عقل را شرع متصل دانست كه هر دو مكمل يكديگر می‌باشند و چه بسا در مواردى اتحاد دارند. چون نور وحى، عقل خارجى است.

خداى متعال كافران را بی‌عقل معرفى فرموده است:

«صُمٌّ بُكْمٌ عُمْىٌ فَهُمْ لا يَعْقِلونَ»

يا اين كه در كمال عقل ظاهرى هستند ولى قرآن آنان را سفيه ناميده:

«أَ لَاإِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهاءُ وَلكِنْ لا يَعلَمُونَ».

بنابراين، عقل آدمى بدون مدد وحى، از درك مصالح و مضار خود عاجز است. تنها فايده‌ی مترتب بر عقل بشرى عبارت است از درك جهات كلى در به كار بردن نعمت‏ها. اما جزئيات را كه عمده‌ی كار است، جز به نور وحى نمی‌توان فهميد. عقل درك می‌كند كه بايد در همه چيز، واقع و حق آن را پذيرفت. |

📚آیةالله‌العظمی سید عزالدین حسینی زنجانی، شرح خطبه حضرت زهرا (سلام الله علیها)، ص ۱۰۰./